dua çiçeği neden titrer ne demek?

Dua çiçeği olarak bilinen Maranta leuconeura, yapraklarını gece boyunca dik konuma getirip gündüzleri tekrar açarak sanki dua ediyormuş gibi bir görünüm sergiler. Bu hareketin temel nedeni uyku hareketi veya nyctinasty olarak adlandırılan bir olgudur.

• Uyku Hareketi (Nyctinasty): Bu hareket, bitkilerin ışık yoğunluğundaki değişikliklere tepki olarak yapraklarını veya çiçeklerini hareket ettirmesidir. Dua çiçeği, ışık azaldığında yapraklarını yukarı doğru katlar. Bu hareket, yapraklardaki özel motor hücreleri olan pulvinus sayesinde gerçekleşir.

• Pulvinus: Yaprağın sapında bulunan bu özel yapı, su basıncındaki değişikliklere duyarlıdır. Gündüzleri, pulvinus hücreleri turgor basıncıyla dolar ve yapraklar açılır. Gece olduğunda ise bu basınç azalır ve yapraklar kapanır. Bu basınç değişimleri, bitkinin iç saatinden (circadian rhythm) ve ışık sinyallerinden etkilenir.

Bu hareketin tam olarak neden evrimleştiği konusunda farklı teoriler bulunmaktadır:

• Su Kaybını Azaltma: Yaprakları gece boyunca kapatmak, yüzey alanını azaltarak transpirasyon yoluyla su kaybını en aza indirmeye yardımcı olabilir.
• Polen Koruma: Çiçek taşıyan türlerde, gece kapanmak polenleri nemden ve zararlılardan koruyabilir.
• Işık Yakalama: Yaprakların gün içinde en uygun açıyla güneş ışığını almasını sağlayarak fotosentezi maksimize etme potansiyeli de vardır.

Özetle, dua çiçeğinin titremesi (yapraklarını hareket ettirmesi), uyku hareketi (nyctinasty) adı verilen ve pulvinus adı verilen özel hücreler tarafından kontrol edilen doğal bir tepkidir. Bu hareketin temel amacı su kaybını azaltmak, polenleri korumak ve ışık alımını optimize etmektir.